Typy cukrzycy
Cukrzyca
diabetes mellitus (łac. słodkie przeciekanie) – epidemia XX i XXI wieku, jeśli jest źle leczona staje się jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności. Stanowi ogromne obciążenie finansowe dla systemów ochrony zdrowia w każdym kraju. Choroba przewlekła, w przypadku cukrzycy typu 1 nieuleczalna, która może znacząco pogarszać jakość życia chorych, często wyklucza ich z życia społecznego i zawodowego. Jest problemem medycznym – nie potrafimy zatrzymać pandemii cukrzycy, społecznym i finansowym.
Typy cukrzycy wg klasyfikacji WHO
Cukrzyca typu 1 (T1DM)
Cukrzyca typu 1 polega na zniszczeniu komórek β wysp trzustkowych, produkujących insulinę. Proces ten prowadzi do całkowitego niedoboru insuliny. U jej podłoża leżą procesy immunologiczne powodujące reakcję autoagresywną przeciwko własnemu organizmowi oraz idiopatyczne, czyli o nieznanych mechanizmach prowadzących do zniszczenia komórek β wysp trzustkowych. Leczenie polega na podawaniu kilka razy dziennie insuliny w drodze iniekcji (penem/wstrzykiwaczem lub za pomocą osobistej pompy insulinowej). Konieczne jest częste oznaczanie poziomu glukozy we krwi, gdyż choroba wiąże się z wahaniami glikemii: hipo- i hiperglikemią. Nie można jej skutecznie zapobiegać, jest chorobą nieuleczalną.
Cukrzyca typu 2 (T2DM)
Najczęściej występujący typ cukrzycy, dotyczy 90% chorych, zazwyczaj diagnozowana jest po 40 roku życia i później. Rozwija się od insulinooporności, ze względnym niedoborem insuliny o dominującego defektu wydzielania insuliny z insulinoopornością. Początkowo leczona jest dietą i lekami doustnymi, następnie konieczne jest podawanie insuliny. Jako czynniki ryzyka wymienia się nadwagę i otyłość, wysoki poziom ciśnienia tętniczego, hiperlipidemię, małą aktywność fizyczną, uwarunkowania genetyczne – chory na cukrzycę typu 2 w rodzinie. Można jej zapobiegać poprzez prawidłową dietę i wysiłek fizyczny.
Cukrzyca ciążowa / Hiperglikemia po raz pierwszy rozpoznania w ciąży
Cukrzyca ciążowa (Gestational Diabetes Mellitus, GDM) jest to zaburzona tolerancja węglowodanów, która po raz pierwszy rozwinęła się w ciąży lub po raz pierwszy została w czasie ciąży wykryta. Leczona jest dietą, a następnie, jeśli konieczne, insuliną. 12 Kobiety z cukrzycą ciążową w wywiadzie są prawie 10-krotnie bardziej narażone na rozwój T2DM niż kobiety z ciążą normoglikemiczną.
Inne specyficzne typy cukrzycy - między innymi:
− genetyczne defekty czynności komórki β;
– genetyczne defekty działania insuliny;
− choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki;
− endokrynopatie; − rzadkie postacie cukrzycy wywołane procesem immunologicznym;
− inne uwarunkowane genetycznie zespoły związane z cukrzycą.
